Oyggjatíðindi

Lýðarsvegur 19

188 Hoyvík

 

Tlf: 314411

Teldupostur: oyggjat@olivant.fo

Nakrar søguligar rættleiðingar (triðji partur)

Eg havi nú í tveimum greinum víst á eina ramsu við søguligum pástandum, sum serliga tjóðveldisfólk brúka um Sambandsflokkin. Tað virkar sum, at tey halda seg hava fullan rætt til at siga hvat sum helst um Sambandsflokkin, og so kunnu onnur spjaða hesi ósannindini víðari, sum um at talan var um søguligar sannleikar.

Í hesi greinini fari eg at viðgera koyrivegir og flogferðslu. Tað geri eg, tí at Høgni Hoydal í eini blaðgrein tann 12. apríl segði, at Sambandsflokkurin millum annað hevði barst við hond og fót ímóti vegum og flogferðslu í Føroyum. Lat okkum byrja við vegunum:

Eg havi gjøgnum tíðina hoyrt nógvar skemtiligar søgur um, at sambandsmenn vóru ímóti vegum, tí tann føroyski fóturin skuldi ikki vera egnaður til at ganga á vegi o.s.fr. Hetta er sjálvsagt gott undirhald, men hvør er sannleikin?

Sambandsflokkurin hevði reinan meiriluta, tá fyrstu vegirnir komu
Sambandsflokkurin varð stovnaður í 1906, og tá vóru framvegis eingir vegir komnir millum bygdir í Føroyum. Men tað var júst um hetta mundi, at fyrstu vegirnir komu. Sanatoriivegurin í Hoydølum, sum var fyrsti koyrivegur í Føroyum, kom í 1907, og vegurin millum Skopun og Sand, sum var fyrsti vegurin millum bygdir kom í 1916.

Sambandsflokkurin hevði, við undantaki av nøkrum fáum árum, einsamallur meirilutan í løgtinginum frá 1906 til 1928. So kunnu vit spyrja, hvussu fólk hugsa sær, at løgtingið kundi taka undir við vegagerð, um Sambandsflokkurin (meirlutin) var ímóti vegum? Tað er løgið, at eingin av hesum ”stórskemtarunum” hevur hugsað um tað? Men hetta snýr seg ikki um logikk – hetta snýr seg um ógrundaða útspilling.

Eg kann tó til teirra verju siga, at løgtingið stóð ikki sjálvt fyri hesum vegagerðunum, tí vegirnir (eisini teir millum bygdir) vóru kommunalir tá í tíðini. Men løgtingið samtykti at mæla donsku stjórnini til at játta ”statstilskud til køreveje”, og so vítt sum eg dugi at síggja í Løgtingstíðinum, tók eitt samt løgting undir við at játta henda stuðulin.

Flogferðslan
Seinnu árini havi eg fleiri ferðir bæði hoyrt og sæð á prenti ein pástand um, at Sambandsflokkurin skal hava verið ímóti, at føroyingar komu uppí flogferðsluna. Eg havi hugt í Løgtingstíðinidi, men finni einki har, sum undirbyggir henda pástandin – tvørturímóti!

Í Løgtingstíðindum sæst, at tá partafelagið Atlantic Airways varð sett á stovn í 1987, varð lógaruppskot lagt fyri tingið, har biðið varð um heimild til at seta 1,02 mió. krónur í partapeningi í felagið. Hesum tók Sambandsflokkurin undir við. Minnilutin í fíggjarnevndini, (Ivan Johannesen, Anfinn Kallsberg og Eyðun Viderø) skrivaði millum annað soleiðis í teirra áliti: “Minnilutin gongur inn fyri, at føroyingar koma upp í flúgvingina.”

Í mars 1989 varð biðið um landskassaveðhald á 75 mió. krónur til P/F Atlantic Airways. Tað málið varð, eins og hitt fyrra, beint í fíggjarnevndina, og 30. mars sama ár skrivaði nevndin álit, har ein samd nevnd (íroknað Flemming Mikkelsen úr Sambandsflokkinum) mælti tinginum til at samtykkja uppskotið, við onkrum broytingum.

So kanska verður ”ramsan” hjá Høgna og øðrum tjóðveldisfólkum hereftir stytt við orðunum ”vegir” og ”flogferðsla”?

(meira kemur seinni).

Helgi Abrahamsen
næstformaður Sambandsfloksins